مقدمه
دستگاه الکتروشوک یکی ابزار مهم و کاربردی در پزشکی است که برای احیای بیماران دچار ایست قلبی و اختلالات شدید ریتم قلبی به کار می رود. این دستگاه با ارائه شوک الکتریکی به قلب، می‌تواند ریتم طبیعی آن را بازگرداند و شانس بقا و بهبودی بیمار را بیفزاید. در این مقاله، به بررسی اجزای اصلی دستگاه الکتروشوک خواهیم پرداخت و به نقش هر کدام در عملکرد کلی این وسیله حیاتی خواهیم پرداخت. به‌ویژه، عملکرد منبع تغذیه، مولد ولتاژ بالا و دیگر اجزا، برای درک چگونگی کارکرد این دستگاه اهمیت فراوانی دارد.
دستگاه‌های الکتروشوک به‌طور مداوم در حال پیشرفت هستند و در این راستا، درک ساختار و عملکرد آن‌ها می‌تواند به بهبود سرعت و دقت اقدامات پزشکی در مواقع ضروری کمک کند. در ادامه مقاله اجزای اصلی این دستگاه را به طور دقیق تر مورد بررسی قرار خواهیم داد.
اجزای اصلی دستگاه الکتروشوک
اجزای دستگاه الکتروشوک شامل قطعات مختلفی است که هرکدام نقش حیاتی در عملکرد کلی این دستگاه دارند. دستگاه الکتروشوک (Defibrillator) یکی از مهم‌ترین ابزارهای پزشکی است که در مواقع اضطراری مانند ایست قلبی برای بازگرداندن ریتم طبیعی قلب به کار می‌رود. این دستگاه با ارسال شوک الکتریکی به قلب، به تنظیم مجدد ضربان آن کمک کرده و در نجات جان بیمار تأثیر زیادی دارد. ساختار دستگاه الکتروشوک به گونه‌ای طراحی شده که هر بخش آن وظیفه‌ای خاص و مهم را به‌عهده دارد. از جمله مهم‌ترین قطعات دستگاه الکتروشوک می‌توان به منبع تغذیه، مولد ولتاژ بالا، صفحه کلید، صفحه نمایش، حافظه داخلی و درگاه ارتباطی، دکمه های کنترل و تخلیه انرژی و ماژول تحلیل ریتم قلب اشاره کرد. شناخت دقیق این اجزا نه‌تنها در استفاده روزمره از دستگاه ضروری است، بلکه در هنگام تعمیر دستگاه الکتروشوک نیز کمک بسیاری می‌کند.
منبع تغذیه
منبع تغذیه دستگاهی الکتریکی است که نیروی الکتریکی را به بار الکتریکی مانند رایانه لپ‌تاپ، سرور یا سایر دستگاه‌های الکترونیکی ارائه می‌کند. وظیفه اصلی منبع تغذیه تبدیل جریان الکتریکی از منبع به ولتاژ، جریان و فرکانس صحیح برای تغذیه بار است. می تواند AC به DC یا DC به DC باشد. در نتیجه، منابع تغذیه گاهی اوقات به عنوان مبدل برق در نظر گرفته می شوند. برخی از منابع تغذیه به صورت مستقل و جدا از تجهیزات به عنوان منبع تغذیه خارجی و برخی دیگر در داخل دستگاه به عنوان منبع تغذیه داخلی هستند.هر منبع تغذیه دارای یک اتصال ورودی برق است که انرژی را از یک منبع دریافت می کند و یک یا چند اتصال خروجی برق که جریان را به بار الکتریکی منتقل می کند.منبع تغذیه می تواند از شبکه برق باشد که به طور کلی AC را فراهم می کند، مانند پریز برق و دستگاه های ذخیره انرژی که معمولا DC را ارائه می دهند، مانند دستگاه های برق خورشیدی، باتری ها، ژنراتورها یا منبع تغذیه دیگری.
مولد ولتاژ بالا
این اختراع به فناوری تولید پالس‌های جریان شوک با ولتاژ بالا برای سلاح‌های الکتروشوک تماسی غیر کشنده و سلاح‌های الکتروشوک دوربرد و همچنین فناوری عمومی برای تولید پالس‌های جریان بالا با ولتاژ بالا مربوط می‌شود. زمینه استفاده: سلاح های الکتروشوک تماسی و دوربرد برای خدمات انتظامی و شهروندان، فناوری تجربی. نتیجه فنی تولید پالس‌های با جریان بالا شامل پالس‌های بلند، با یک ژنراتور دارای حداقل ابعاد و هزینه و سطح بالایی از تکرار است. یک مولد پالس ولتاژ بالا شامل یک منبع تغذیه، یک مبدل، یک ضریب ولتاژ، یک خازن است که در مدار تخلیه ضریب از طریق مجموعه دیود ولتاژ بالا و یک شکاف جرقه هوا یا گاز وصل می شود و می تواند از یک یکسو کننده شارژ شود که از یک مدار تنظیم کننده جرقه الکتریکی از مبدل برق تنظیم می شود.
صفحه کلید
صفحه کلید دستگاه شوک الکتریکی به طور معمول دکمه‌های مختلفی برای کنترل عملکرد دستگاه دارد. این دکمه‌ها شامل موارد زیر هستند:
دکمه روشن/خاموش
برای روشن و خاموش کردن دستگاه شوک الکتریکی. دکمه تعیین میزان انرژی: برای تعیین مقدار انرژی الکتریکی که باید به بیمار داده شود.
صفحه نمایش
صفحه نمایش دستگاه الکتروشوک که پارامترهای مختلف مثل انرژی انتخاب شده برای وارد کردن شوک، سیگنال قلب، ضربان قلب، وضعیت پروب ها و مقدار شارژ باتری را نمایش می دهد. برای روشن و خاموش کردن دستگاه و به علاوه اعمال تنظیمات مختلف مانند مقدار شوک لازم، معمولا شوک از ۵ تا ۴۰۰ ژول وارد می شود.
حافظه داخلی و درگاه ارتباطی
بعضی دستگاه‌ها داده‌هایی که مربوط به عملیات احیا، شوک‌های اعمال‌شده، ریتم قلب بیمار و سایر اطلاعات می شود را در حافظه داخلی ذخیره می‌کنند.به وسیله درگاه USB یا اتصال بی‌سیم، این اطلاعات می‌توانند به سیستم‌های بیمارستانی یا پایگاه داده‌های اورژانس انتقال پیدا کنند.
دکمه های کنترل وتخلیه انرژی
دکمه “On/Off” که برای روشن و خاموش کردن دستگاه است.
دکمه “Charge” برای آماده‌کردن دستگاه برای اعمال شوک.
دکمه “Shock” که بعد از شارژ شدن دستگاه، انرژی الکتریکی را به بیمار انتقال می دهد.
در مدل‌های AED، دکمه‌هایی برای راهنمایی صوتی و تصویری جهت کمک به کاربر موجودند.
ماژول تحلیل ریتم قلب
وظیفه این بخش ثبت سیگنال‌های الکتریکی قلب است و بررسی می‌کند تا به این نتیجه که بیمار نیاز به شوک دارد یا نه برسد.در دستگاه‌های AED، این ماژول به‌شکل خودکار ریتم قلب را تشخیص می دهد و اگر نیاز باشد، اعمال شوک را پیشنهاد می‌کند.در دستگاه‌های بیمارستانی، پزشک یا پرستار مطابف با نوار قلب بیمار، برای اعمال شوک تصمیم گیری می کند.
جمع بندی
دستگاه الکتروشوک (دیفبریلاتور) ابزاری حیاتی در پزشکی است که برای درمان اختلالات ریتم قلب، نظیر فیبریلاسیون بطنی و تاکی‌کاردی‌های بدون نبض استفاده می‌شود. این دستگاه با ارائه یک شوک الکتریکی به قلب، سعی در بازگردانی ریتم طبیعی قلب دارد.اصلی‌ترین ویژگی این دستگاه‌ها، توانایی آن‌ها در تولید ولتاژهای بالا و تحویل آن به بدن بیمار در زمان مناسب است. از آنجا که کاربرد این دستگاه‌ها در شرایط اضطراری و بحرانی معمولا به سرعت انجام می‌شود، طراحی و دسترسی به اجزای آن‌ها باید ساده و کاربرپسند باشد.
به همین دلیل، الکتروشوک‌ها معمولاً دارای صفحه کلید و صفحه‌نمایش برای کنترل و مانیتورینگ وضعیت بیمار هستند که کاربری آسان‌تری را تضمین می‌کند.یکی دیگر از ویژگی‌های مهم این دستگاه‌ها، وجود یک ماژول تحلیل ریتم قلب است که به پزشک یا پرستار کمک می‌کند تا وضعیت قلب بیمار را به صورت دقیق‌تر ارزیابی کند و تصمیمات لازم را اتخاذ کند. حافظه داخلی و درگاه‌های ارتباطی نیز امکان ذخیره و انتقال داده‌های مربوط به پیشرفت بیمار و شوک‌های ارائه شده را فراهم می‌کنند.در کل، دستگاه الکتروشوک نقش حیاتی در نجات جان بیماران با اختلالات قلبی ایفا می‌کند و نیاز به آموزش مناسب برای استفاده از این دستگاه در محیط‌های درمانی را بیشتر می‌کند